Investeren in automatisatie? Stel jezelf eerst deze 5 vragen.

Automatisatie is meestal een goed idee. Maar blind investeren in automatisatie is dat niet. Vooraleer je denkt over de aankoop van nieuwe machines is het slim om eerst even te kijken naar je huidige situatie en naar je uiteindelijke doelstellingen. Om teleurstellingen te vermijden stel je jezelf best een aantal vragen.

wim toortelboomWim Toortelboom

Laten we beginnen met een voorbeeld. Een klant in de voedingssector wilde investeren in automatisatie. Door een grondige ingreep aan één werkpost van de productielijn wou hij het rendement verhogen van 15 naar 20 units per minuut. Daarnaast moest ook het aantal operatoren naar beneden gebracht worden, van vijf personen naar één. Een vrij ambitieuze doelstelling dus.

Alleen, het beoogde doel van 20 units met één operator bleek financieel onrealistisch in de praktijk. Wat kon er dan wel gebeuren? Is er een andere manier om de doelstelling te halen.

Producerende bedrijven hebben vaak met dergelijke vraagstukken te maken. Wanneer is investeren in automatisatie zinvol? Vanaf wanneer rendeert een investering? En hoe vind je de optimale verhouding tussen investering en opbrengst?

Shiny new object

Automatisering heeft ontegensprekelijk voordelen. Je schakelt met name de menselijke factor voor een deel uit. Met als gevolg: minder menselijke fouten, snellere productie, hogere betrouwbaarheid, en zelfs de mogelijkheid om je processen te monitoren.

Toch is niet alle automatisatie even zinvol. Aanbieders van automatisatieoplossingen beloven soms onrealistische resultaten. Daarnaast hebben productiebedrijven soms utopische verwachtingen en denken ze dat de nieuwste technologie hen wel zal helpen om het rendement tot ongekende hoogten te laten stijgen. Het shiny new object syndroom in actie dus.

Wil je een teleurstelling vermijden, stel jezelf dan eerst de volgende vijf vragen.

5 vragen die je moet stellen voor je investeert in automatisatie

1. Kan ik mijn rendement verhogen met de huidige technologie?

Kan je al verbeteringen aanbrengen aan de huidige productielijn zonder (zwaar) te investeren? Misschien moet je nog niet meteen investeren, maar wel beter organiseren. Via ergonomische aanpassingen of oplossingen kan je vaak in hoge mate je efficiëntie opdrijven. Is er een manier om de fysieke belasting van je medewerkers te verminderen en zo de efficiëntie te verhogen? Is de reikafstand bijvoorbeeld voldoende aangepast aan de medewerkers? Lopen medewerkers op een dag niet te veel omdat de benodigde spullen te ver weg liggen?

2. Hoe snel kan ik mijn investering terugverdienen?

Automatisering moet natuurlijk opbrengen. Als je investeert in automatisatie, dan moet je de terugverdientijd in rekening nemen. Automatisatie in kleine tot middelgrote bedrijven kan zo divers zijn als een robotische arm, een kleine ingebouwde sensor of camera voor kwaliteitscontrole, of een layer picking systeem om de lichamelijke belasting te verminderen. De kosten kunnen dan ook heel uiteenlopend zijn.

Stel bijvoorbeeld dat je een installatie aankoopt die een verwachte operationele duur zal hebben van tien jaar. Als je ervoor kan zorgen dat je de installatie na twee tot vier jaar kan terugverdienen, dan kan je maar liefst zes tot acht jaar genieten van je opbrengst.

Door te automatiseren kan je ervoor zorgen dat je niet enkel overdag, maar ook ‘s nachts of tijdens het weekend kan produceren. Zo kan je het aantal spindeluren van een machine verhogen of kan je een groter deel van de capaciteit van je machinepark benutten. Allemaal factoren waardoor je je investering sneller kan terugverdienen.

3. Wat gebeurt er up- en downstream als ik automatiseer?

Automatisering dwingt bedrijfsleiders en productieverantwoordelijken om goed na te denken over de inrichting van de bedrijfsprocessen. Automatisering heeft onvermijdelijk een impact op de organisatie van het werk, en dat in twee richtingen. Soms zal een automatisering de samenwerking tussen het kantoor (planning en administratie) en productie veranderen. Een efficiëntere productie zal ongetwijfeld ook een impact hebben op de logistiek. Daarom is het goed om een klaar beeld te hebben over je volledige bedrijfsprocessen. Eens dat er is, dan is het ook makkelijker om te gaan automatiseren.

4. Wat kost het als ik niet investeer in automatisatie?

Niet investeren is ook een kost die je in rekening moet nemen. Soms kan je bedrijf er onder lijden als je niet automatiseert. Een menselijke fout kan een productielijn soms uren of dagen stil leggen, iets wat je misschien kon vermijden met een geautomatiseerd proces.

Automatisatie kan ook betekenen dat je een product van hogere kwaliteit aflevert. Neem nu een lasrobot. Een dergelijke machine kan vaak sneller en met een hogere nauwkeurigheid lassen. Als jij besluit om manueel te lassen, maar je verliest een project aan een concurrent die wel robotisch last, dan is de kost van het niet automatiseren natuurlijk snel berekend.

5. Moet ik alles automatiseren?

Soms is de kost van automatiseren onevenredig hoog met de opbrengst. Stel je even voor dat 10% van je proces nog niet geautomatiseerd is. Misschien zijn dat net heel complexe menselijke handelingen die enkel geautomatiseerd kunnen worden aan een hoge kost. Of misschien gaat die 10% enkel over uitzonderingen op je standaard proces. In dat geval is het misschien interessanter om die uitzonderingen door een menselijke operator te laten behandelen.

Als de verscheidenheid aan componenten of handmatige handelingen te groot is, dan is het vaak moeilijk om dat te automatiseren. Daarom kan het beter zijn om een menselijke operator in te zetten daar waar een grote flexibiliteit nodig is, en alle overige handelingen te laten uitvoeren door robots. Of beter nog een semi-automatisatie waardoor manuele handelingen toch sneller en acurater kunnen gebeuren.

Zinvol automatiseren

Automatiseren is een must om de toekomst van je bedrijf veilig te stellen. Maar in het debat over de zin van automatiseren horen we vaak enkel de extremen, van doemscenario’s (‘de robots nemen ons werk over’) naar al te rooskleurige toekomstbeelden (‘productiveit stijgt naar grote hoogten’). De realiteit is vaak iets genuanceerder.

Ons advies? Investeer niet blind in automatisatie, maar bekijk innovatie goed in het licht van je volledige bedrijfsprocessen. Welke impact heeft automatisatie op productie, maar ook op planning en logistiek bijvoorbeeld. En hoe snel kan je de investering terugverdienen?

Gezond verstand brengt je al heel ver. Of een verkennend gesprek met het Teon team bijvoorbeeld. Heb je vragen over automatisatie voor jouw productielijn? Laat het ons weten.